ความสัมพันธ์ระหว่างหินและดิน ตอนที่ 1

ก่อนที่เราจะเรียนรู้ในเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างหินและดิน เราควรเรียนรู้ในเรื่องพื้นฐานที่เกี่ยวกับโลก หิน และดินก่อน

โลกเป็นดาวเคราะห์ดวงหนึ่ง ที่จัดอยู่ในประเภทดาวเคราะห์หินเพราะองค์ประกอบส่วนใหญ่ของโลกเป็นหิน

โลกประกอบไปด้วยส่วนทั้งหมด 3 ส่วน คือ
1. ชั้นเปลือกโลก(Crust) แบ่งออกเป็น 2 ส่วนย่อย คือ ภาคพื้นทวีป(Continental Crust) ที่มีองค์ประกอบหลักเป็นหินแกรนิต และภาคพื้นมหาสมุทร(Oceanic Crust) ที่มีองค์ประกอบหลักเป็นหินบะซอลต์

2. ชั้นเนื้อโลก(Mentle) มีองค์ประกอบหลักเป็นหินที่เป็นของไหล มีการเคลื่อนที่ไปมาอยู่ใต้เปลือกโลก ในชั้นนี้จะมีความหนาประมาณ 3,000 กิโลเมตร

3. ชั้นแกนโลก(Core) เป็นชั้นที่มีอุณหภูมิที่สูงมากที่สุด

จากข้อมูลเรื่องโครงสร้างของโลก เราจะพบว่าหินเป็นองค์ประกอบหลักของโลก เราอาจพบหินอยู่ทั่วไปบนพื้นโลก หินที่พบอาจมีลักษณะแตกต่างกันในเรื่องสี เนื้อหิน องค์ประกอบ ความหนาแน่น และอื่นๆ ซึ่งอาจจัดจำแนกหินเป็นกลุ่มๆ ได้ โดยใช้เกณฑ์ได้หลายรูปแบบ แต่ที่ใช้อย่างเป็นสากลคือการแบ่งประเภทตามลักษณะการเกิดของหิน ซึ่งแบ่งได้เป็น 3 ประเภท ดังนี้

1.หินอัคนี เกิดจากการเย็นตัวแล้วแข็งตัวของหินหลอมเหลว โดยหินหลอมเหลวดังกล่าวแบ่งได้เป็น 2 กลุ่ม คือ ลาวา คือ หินหลอมเหลวที่อยู่บนเปลือกโลก เมื่อเย็นจะได้หินอัคนีพุ ที่พบรูพรุนที่เนื้อหินเนื่องจากมีการเย็นตัวลงอย่างรวดเร็ว อากาศร้อนในหินจึงวิ่งออกมาสู่ภายนอกอย่างรวดเร็วเกิดเป็นรู เช่น หินพัมมิส หินบะซอลต์ และแมกม่า คือ หินหลอมเหลวที่อยู่ใต้เปลือกโลก เมื่อเย็นจะได้หินอัคนีแทรกซอน ที่มีผลึกเห็นชัดเจนและมักมีน้ำหนักมาก เนื่องจากเย็นตัวลงช้าๆ ทำให้เกิดการตกผลึกของแร่ธาตุองค์ประกอบ เช่น หินแกรนิต เป็นต้น

2.หินตะกอนหรือหินชั้น เกิดจากการทับถมอัดแน่น และมีการเชื่อมประสานของตะกอนที่เกิดจากการผุพังของหินชนิดต่างๆ มักพบว่าหินมีลักษณะเปราะ แตกได้ง่าย หินกลุ่มนี้เราสามารถพบซากฟอสซิลได้เนื่องจากการทับถม เช่น หินทราย หินปูน หินดินดาน

3.หินแปร เกิดจากการแปรสภาพของหินเดิม (ทั้งหินอัคนีและหินตะกอน) เนื่องจากความร้อนและความดันจากแรงกดทับภายใต้ผิวโลก มักมองเห็นชั้นในเนื้อหินได้ชัดเจน แต่มีลักษณะแข็งกว่าหินตะกอนมาก เช่น หินอ่อน หินชนวน